W ostatnim czasie zapadło wiele wyroków na tle umów kredytów frankowych zawieranych z GE Money Bankiem, którego następcą jest bank BPH. W zdecydowanej większości sądy stwierdzały, że wspomniane umowy są nieważne, co za tym idzie od początku nie były one dla kredytobiorców prawnie wiążące.
Klauzule abuzywne w umowie
Wątpliwości interpretacyjne oraz rozbieżności w orzecznictwie wywoływały postanowienia zawarte w § 17 ust. 2-4 umów kredytów frankowych z GE Money Bankiem. Zgodnie z tymi postanowieniami, kursy kupna oraz sprzedaży, które stosowane były przez bank przy rozliczeniu wypłat oraz spłat kredytu, określane były jako średnie kursy CHF ogłaszane w tabeli kursów średnich NBP minus (przy wypłacie kredytu) oraz plus (przy spłacie kredytu) marża ustalana przez bank.
Orzecznictwo sądów
Sądy w przeważającej części stają na stanowisku, że umowy zawierające klauzule waloryzacyjne odnoszące się do kursów średnich NBP zmodyfikowanych o marże banku nie mogą zostać utrzymane w mocy.
Przykładowo, Sąd Apelacyjny w Gdańsku, gdzie siedzibę ma bank BPH, w wyroku z dnia 4 lutego 2022 r., sygn. akt V ACa 340/21, uznał za nieważną umowę zawartą z GE Money Bankiem. Sąd ten stwierdził, że wykładni § 17 ust. 2-4 umowy nie można dokonywać z pominięciem § 17 ust. 1 umowy, który mówi o tym, że do rozliczenia wpłat oraz spłat kredytu stosowane będą kursy kupna/sprzedaży oferowane przez bank w dniu transakcji, a więc cały § 17 stanowi klauzulę waloryzacyjną odnoszącą się do niedozwolonego ustalania kursów waluty CHF w tabeli kursów kupna/sprzedaży banku. Identyczne stanowisko wyraził Sąd Apelacyjny w Gdańsku np. w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 marca 2022 r., sygn. akt V ACa 687/21, w którym również stwierdził, że umowa z GE Money Bankiem jest nieważna.
Brak możliwości utrzymania w mocy umowy kredytu frankowego z GE Money Bankiem potwierdził również Sąd Apelacyjny w Poznaniu w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 lutego 2022 r., sygn. akt I ACa 277/21 stwierdzając, że postanowienia indeksacyjne, w tym postanowienia zawarte w § 17 umowy, są niejednoznaczne i nie pozwalają na określenie zobowiązania kredytobiorców wobec banku. Zdaniem tego sądu zawarte przez bank w § 17 ust. 2-4 umowy klauzule pozornie jedynie odwołują się do obiektywnego miernika ekonomicznego, jakimi są kursy walut ogłaszane przez NBP. W rzeczywistości bowiem bank zastrzegł sobie w umowie w sposób niedozwolony prawo do jednostronnego ustalania kursów wymiany poprzez możliwość ustalania własnej marży na podstawie niesprecyzowanego i nieujawnionego kredytobiorcom mechanizmu.
Prawo po stronie konsumenta
Identyczne stanowisko odnośnie braku możliwości utrzymania w mocy umowy z GE Money Bankiem prezentuje Sąd Apelacyjny w Katowicach w szeregu orzeczeń wydanych w ostatnich miesiącach. Przykładowo, Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu wyroku z dnia 9 maja 2022 r., sygn. akt I ACa 823/21, stwierdził jednoznacznie, że pomimo odwołania w § 17 ust. 2-4 umowy do kursu średniego NBP, bank w sposób jednostronny i arbitralny ustalał kursy kupna i sprzedaży ogłaszane przez siebie w tabeli kursów banku. Sąd ten słusznie zwrócił uwagę, że całkowicie niejasny dla kredytobiorców był mechanizm oraz zasady dokonywania przez bank korekty kursu średniego NBP o marże ustalane przez bank w sposób całkowicie dowolny i jednostronny. Podobny pogląd wyraził Sąd Apelacyjny w Katowicach np. w uzasadnieniach wyroków z dnia 20 kwietnia 2022 r., sygn. akt I ACa 356/21 oraz z dnia 10 czerwca 2022 r., sygn. akt I ACa 1653/21, które wydane zostały na tle umów frankowych z GE Money Bankiem.
Masz kredyt we frankach?
Skontaktuj się z Kancelarią, prześlij nam scan swojej umowy kredytowej, a my bezpłatnie ocenimy Twoje szanse w sporze z bankiem.
Autor tekstu: Jakub Piejak